Budala _{2 Cilt}

Bu yazar, konusunun derinliği ve işlediği ahlâkî amaçların genişliğiyle kendine özgü bir tür oluşturuyor... Gerçi, o, günümüz toplumunu sarsan çıkarların meşruluğunu kabul ediyor, ama burada kalmayıp daha ilerlere gidiyor, insanlığın ve yalnız günümüz insanlığının değil, çok uzak zamanlara ait insanlığın arayışlarının amaçlarını içeren öngörüşler ve önseziler alanına giriyior, ve bu çabasını örneklendirmek için, tam bir ahlâk ve ruh dengesine ermiş kâmil bir insan tipinin tasvirini sunuyor. Budala´nın temel düşüncesi işte budur. Mhail Saltikov Sçedrin Dostoyevski, ruhunun ve yeteneklerinin olanca gücüyle, düşüncesinin ve vicdan huzursuzluğunun olanca çabasıyla trajik bir dönemin karmaşık ve yakıcı sorunlarına tepki gösterdi. Paranın, şiddetin ve ahlâkî değerleri umursamazlığın, halkı, ruhsuz ve anlamsız bir amacın aracı haline getirdiği bir dönemdi bu; ve güç kazanmak için zengin olmak ve zengin olmak için güç kazanmak idi. Dostoyevski ´nin yazıları, onun sağlığında olduğu gibi, şimdi de bize, insanın entelektüel başkaldırısının hikâyesini, bir çıkış yolu arayan ruhunun çırpınışlarını anlatır.Meta olmayı kabullenmetense, yok olmak tercihe değer. Konstantin Fedin Dostoyevski, herhangi bir bilim adamı-düşünürden daha çok şey verdi bana, hattâ Gauss´tan bile fazla. Albert Einstein