İbni Haldun'un Fikir Dünyası

İbn Haldun'un İslam kültür ve uygarlığının temel cepheleri ve ana sorunları üzerindeki inanılmaz zenginlikteki görüşleri bugün de güncelliğini korumaktadır. 1990'ların İslam dünyasında bu görüşlerinden en çok güncellik taşır gibi görüneni herhalde İslam'da dinle siyaset arası ilişkiler problemi üzerindeki kuramıdır. Kitabın incelenmesiyle görüleceği üzere İbn-i Haldun İslam'ı özü itibariyle bir pratik felsefe, gerekse bugün İslam'ı özü itibariyle bir siyaset olarak yorumlamak isteyen çağdaş İslamcıların büyük bir kısmıyla görüş birliği içinde bulunmaktadır. Bununla birlikte İbn-i Haldun'un ana gözlemi veya iddiası Peygamber ve ilk dört halife dönemi dışında İslam devletinin var olmadığı, İslamToplumlarında ortada var olan devletin gerçekte bir mülk devleti, bir hanedan devleti, bir güç devleti (power-state) olduğudur. İbn-i Haldun bir yandan klasik sünni görünüşe uygun olarak İslam'ın teokratik altın çağına özlemini dile getirirken, öbür yandan durumuna bu şekil almasında doğal faktörlerin rolünü görebilecek kadar soğukkanlıdır.