Mir'âtu'l-Gaybi'l-Hâkânî _{Sultân 3 Murâd'ın Gazellerine Şerhler}

Bir Şerh Muhîti... Bir Şerh Mecmûası...
Murâdî mahlaslı Sultân 3 Murâd'ın,Dîvân'ında "şerh"
kelimesi ve müştaklarını sıklıkla kullandığı, yer yer
kendi şiirlerinin şerh edilemezliğini vurguladığı,
şiirlerini anlayıp şerh edecek şârih bulunmadığını
haykırdığı dikkatlerden kaçmamaktadır. Aslında bu
durumu, şiirlerini -dolayısıyla da kendisini-
anlamaları, yorumlamaları ve anlatmaları için,
âlimler, şeyhler ve şâirlerarasından çıkabilecek olan
şârihlereMurâdî'nin bir çağrısı saymak da
mümkündür.Kim bilir, belki Murâdî'nin bir şiirine şerh
yazmak, ona kasîde sunmaktan daha etkili bir ulaşım
sağlama yoluydu; belki de Murâdî'yianlamak,
yorumlamak ve anlatmak, onu riyâkârca övmekten
daha samîmî ve hakîkî bir iletişim kurma yoluydu.
Sultân 3 Murâd kendi şiirleri etrâfında arzu ettiği
"şerh muhîti"nin teşekkülünü
sağlamışgörünmektedir. Bu şerh muhîtinde devrin
âlim, şeyh ve şâirlerinden müteşekkil 14
şârihinmahlası-adı geçmektedir: Bâkî, Hâşimî,
İnânî,İzzî Sâdeddîn, Kemâlî Şeyh Câfer, Muhammed
es-Sıddîkî, Muhyî, Nevâlî, Selâmî, Sırrî, Subhî, Vâiz
Emîr, Yûsuf el-Kâdî, Zekeriyyâ. Murâdî'nin şiirleri
içinyazılmış şerhler arasından seçilmiş olan 62 şerh
metninin Nûh Halîfe tarafından cem', tertîb ve tahrîri
ile de Mir'âtu'l-Gaybi'l-Hâkânî adı verilen bu "şerh
mecmûası" ortaya çıkmıştır.