Nişancı Abdurrahman Abdî Paşa Divançesi

Altı asırdan fazla varlığını sürdürmüş olan Osmanlı
Devleti, Türklerin tarih içerisinde kurduğu en güçlü
devletlerden birisidir. Bu devlet, pek çok sahada
olduğu gibi edebî sahada da büyük bir başarı
göstererek adını tarihe altın harflerle kazımıştır.
Şüphesiz bunda devletin şairlerine daima kol kanat
gerip onları iyi şiir yazmaya teşvik etmesi yanında
padişahların ve devlet adamlarının pek çoğunun şair
olmasının payı da oldukça büyüktür. Avnî mahlasıyla
Fatih Sultan Mehmet, Selîmî mahlasıyla Yavuz
Sultan Selim ve Muhibbî mahlasıyla Kanûnî Sultan
Süleyman bir divan oluşturacak kadar şiir yazmış
başta gelen Osmanlı sultanlarıdır. Hatta Muhibbî
Divanı'nın, Türk edebiyatındaki en hacimli
divanlardan birisi olduğu söylenebilir. Padişahlardan
başka yine pek çok şehzadenin de divan veya
divançesi vardır. Osmanlı'da devletin en üst
kademelerinde bulunan sadrazam, şeyhülislam,
vezir, kazasker, kadı vb. devlet adamlarının da divan
yahut divançesi bulunmaktadır. İşte divan şiiri
sahasında kalem oynatmış söz konusu devlet
adamlarından birisi de Nişancı Abdurrahman Abdî
Paşa'dır.
On yedinci asırda yaşamış olan Abdurrahman Abdî
Paşa, Sultan IV. Mehmet'in bir zaman en yakınında
yer almış ve padişahın has odabaşılığı ve sır katipliği
dışında nişancılık, valilik ve kaymakamlık
görevlerinde bulunmuştur. Paşa, yoğun devlet
işlerinden arta kalan zamanlarında şiirle de uğraşmış
ve evinde sık sık devrin şairlerini toplayarak onların
sohbetinden yararlanmıştır. Abdî Paşa'nın ismi
ayrıca bir divan şairi olarak çeşitli şair tezkirelerine
de kaydedilmiştir. Elinizdeki bu çalışma, önemli bir
devlet adamı ve müverrih olan şairin divançesinin
neşri ile incelemesini içerir. Ayrıca Abdî Paşa'nın
Vakâyinâme'si ile mecmua, divan, melhame gibi bazı
eski harfli yazma eserler ve çeşitli biyografik-
bibliyografik kitaplardaki diğer şiirleri de bulunup
çalışmaya dahil edilmiştir. Böylece Abdî Paşa'nın
bütün şiirleri günümüz okuyucusuyla buluşturulmak
istenmiştir.