Selçuklunun Son Veziri Sahib Ata Fahreddin Ali ve Vakıfları

Türkiye Selçuklularının son dönem vezirlerinden Sâhib
Ata Fahreddin Ali, Selçuklu bürokrasisinin yetiştirdiği en
dikkat çekici devlet adamlarından biridir. Emîrlik ile
başlayan siyasi kariyerini 27 yıl süren vezirliği
tamamlamış ve bu süreçte Selçuklu Devleti'nin
menfaatlerini her şeyin üzerinde tutmuştur. Bu sayede
Anadolu'nun Moğol tahakkümü altında olduğu bir
dönemde devletin ömrünü çeyrek asır uzatmıştır. O,
tecrübeli ve basiretli bir devlet adamı olarak hem
toplumun farklı kesimlerini hem de siyasi çıkar
gruplarını ortak noktada birleştirmeyi başarmış bir
siyasi dehadır. Bu yüzden kendisi hakkında "kurt ile
kuzuya aynı tastan su içirir" sözü darb-ı mesel olmuştur.
Sâhib Ata Fahreddin Ali bütün bu siyasi başarı
ve hizmetlerinin yanında, inşa ettirdiği, Anadolu'nun en
görkemli ve anıtsal vakıf eserleri ile de adını
ebedîleştirmiştir. Öyle ki bir taraftan Moğolların yersiz
taleplerini kendi bütçesinden karşılarken, diğer taraftan
Anadolu'nun birçok şehrini medrese, kervansaray,
zaviye ve su vakıfları ile imar etmiş, ilmî ve fikrî açıdan
tekrar canlandırmaya çalışmıştır. Zengin gelirlerle
kurduğu vakıflar, XX. yüzyılın başlarına kadar
faaliyetlerine kesintisiz devam etmiştir ve abidevi
eserleri bugün dahi şehirlerimizi süslemektedir.