Tatar Manileri

Türk halk edebiyatının en ilgi çekici türlerinden olan mâniler, yaşayışın her türden olayına; aşk, gurbet, hasret, kıskançlık ve kırgınlık gibi duyguları yoğunlaştırılmış bir biçimde yansıtan ve Türk dil sanatlarının en yerli biçimlerinden biri olarak beliren dörtlük halinde söylenmiş şiirlerdir. Söyleyenleri bilinmeyen bu şiircikler, yazar olma imkanlarını bulamamış veya bu yolu hiç düşünmemiş sıradan insanların, kendi hikâyelerini dile getirdikleri küçük edebiyat meydanları olmuş gibidir. Sevip de kavuşamayan, sevdiği için ay üstünden bir temas arayan ve ona da "Aya bak!" diyen; hasret bastığında kollarının kanat olmasını arzulayan, kanadı olmadığına üzülen; askere gidip memleketini özleyen; hayatını kazanmak için yabancı diyarlara işçi giden; yer altına, kömür madenlerine inip anasını veya yârini özleyen bu insanlar, duygularını mâni sözüne dökerek halk edebiyatının bu kısa ama özlü biçimini üretmişlerdir.