^{Tarafsızlıktan Soğuk Savaşa Doğru} Türk-Sovyet İlişkileri (1939-1953)

Konu Yaşamının son yıllarında Atatürk kendi haleflerine Kuzeyden gelecek tehlikeye karşı dikkatli olun diyerek vasiyette bulunmuştu. Bu vasiyetin ne kadar önemli olduğu çok geçmeden doğrulandı. İkinci Dünya Savaşının ilk aylarından itibaren Sovyetler Birliği Türkiyeye karşı isteklerini ileri sürdü. 1939-1940 yıllarında SSCB Almanya ile birlikte Türkiyeye karşı planlarını, daha sonradan müttefikleriyle birlikte uygulamak istiyordu. Fakat ABD ve özellikle de Türkiye ile müttefiklik ilişkisi içinde bulunan Büyük Britanya bu planlara yanaşmadı. Sonuçta Türkiye, Batı-Doğu çatışmasının ilk mücadele alanına dönüştü. 1944 yılı Kasım ayında SSCBde Boğazların ortak denetimine ilişkin değişik varyantları içeren teklifler hazırlandı. 1945 yılı Mart ayında yirmi yıllık tarihi olan dostluk ve tarafsızlığa ilişkin Türk-Sovyet Anlaşması feshedildi. Daha sonra SSCB Türkiyenin toprak bütünlüğü ve egemenlik haklarına karşı yönelmiş istekleri ileri sürdü. Tüm bunlar kısa bir süre sonra soğuk savaşı, Stalin dönemini karakterize eden psikolojik savaşı başlattı. Okuyuculara sunulan bu çalışma, söz konusu savaşın yaşandığı 1945-1953lü yılların dramatik olayları üzerine kurulmuştur. Satış Unsurları Soğuk Savaş dönemini bütün belge ve bilgilerle, tarafsız bir gözle anlatan en kapsamlı eser. Kronolojik olarak bu çalışma Türk-Sovyet ilişkilerinin 1930lu yılların sonlarından 1953 yılına kadar olan dönemini kapsar. Osmanlı ve Çarlık Rusya dönemi dahil SSCB ile Türkiyenin 500 yıldan fazla süren tarihi ilişkileri ışığında ele alınan kronolojik çerçeve ilk bakışta kısa görünebilir. Fakat bu kısa dönemde, özellikle İkinci Dünya Savaşı sonrası dönemde gelişen olaylar; siyasi içeriğine, uluslararası ilişkilerdeki yerine, soğuk savaş döneminin başlamasındaki rolüne ve sonraki dönemdeki etkisine göre Türk-Sovyet ilişkilerinde önemli yere sahiptir.