1984

"Yalnızca politik bir roman değil, teşkilat insanının zihnindeki
derin yabancılaşmaya tanı koyan bir kitap."
Erich Fromm
George Orwell'in hayattayken yayımladığı son kitap olan 1984, distopik
roman türünün klasik bir örneği. Bireyin kişiliğine ve özgürlüğüne tarihi,
siyasi, sosyal ya da ahlaki bağlamda bir tehdit oluşturan totaliter sisteme ve
iktidar baskısına karşı uyarı niteliğinde yazılmış olan 1984, tasavvur ettiği
gelecek daha gerçekçi hale geldikçe etkisi bir o kadar artan ender
yapıtlardan.
1984 yılında dünya, sürekli savaş halinde olan üç süper-devlete
bölünmüştür: Okyanusya, Avrasya ve Doğuasya. Başkenti Londra olan
Okyanusya, İngsos, yani İngiliz Sosyalizmi ilkeleri ve her şeyi gören, her
şeyi bilen Büyük Birader tarafından yönetilmektedir. Doğruluk Bakanlığı
çalışanı Winston Smith, kitapları ve gazete yazılarını "doğrultmakla,"
yani Parti'nin söylemlerini ve tahminlerini doğrulamak için onları
değiştirmekle görevlidir. Winston yazılı tarihi değiştirerek Parti'nin gücüne
katkıda bulunurken, gitgide bu gücü sorgulamaya başlar.
Gerçeğe duyduğu özlemle, Parti'nin dayattığı "çiftdüşün"e uyum
gösteremez hale gelir. Julia'ya âşık olmasıyla Parti'ye olan isyanı da büyür
ama Büyük Birader'in onu izlediği gerçeğinden kaçamaz.
Orwell'in kitap için düşündüğü ilk isimle, "Avrupa'daki son insan" olarak
tanımladığı Winston Smith ve partneri Julia, insanlığın kırıntısını
koruyabilmek için umutsuzca mücadeleye girişirler.
Okuyucunun zihninde yer edecek ürkütücü bir gelecek ihtimali...
"Sonrasında hep tetikte kaldığım tehlike bayraklarına erkenden
dikkatimi çektiği için Orwell'e sonsuza dek minnettarım."
Margaret Atwood